Με αφορμή τα δημοσιεύματα, τις δηλώσεις και την αστήρικτη κριτική για την πορεία του έργου «Κατασκευή φράγματος Νεστορίου και συνοδευτικών έργων Ν. Καστοριάς» και τις πρωτοβουλίες της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και ειδικότερα της Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Καστοριάς, ενημερώνουμε τους «ενδιαφερόμενους – δημιουργούς σεναρίων» και κύρια τους αγρότες και τους κατοίκους του Νομού Καστοριάς, για τους οποίους κατασκευάζεται το έργο και ενδιαφέρονται, ασφαλώς, πιο πολύ από τον καθένα.
Επειδή δικαιούνται να έχουν την πραγματική εικόνα του έργου και όχι αυτή που τους παρουσιάζεται από όσους άκριτα ομιλούν, ενημερώνουμε παρακάτω για την κατάστασή του, όπως οι αρμόδιες Τεχνικές μας Υπηρεσίες αποτύπωσαν και είμαστε στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου δείχνοντας ταυτόχρονα το δρόμο της ασφαλούς ενημέρωσης.
Έργο : Κατασκευή φράγματος Νεστορίου και συνοδευτικών έργων Ν. Καστοριάς
1. Συνοπτική Τεχνική Περιγραφή
Το έργο αφορά στην κατασκευή φράγματος επί της κοίτης του δυτικού κλάδου του ποταμού Αλιάκμονα στην περιοχή Νεστορίου του Ν. Καστοριάς μέγιστης χωρητικότητας 19,42 Χ 106 m3 με σκοπό την άρδευση 70.860 στρεμμάτων, την ύδρευση των κατάντι οικισμών και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
2. Λεκάνη απορροής 255,30 km2
3. Μέση ετήσια απορροή 144,40 εκατ. m3
4. Ταμιευτήρας
Επιφάνεια στην Μέγιστη Στάθμη Λειτουργίας 823 στρέμματα
Συνολικός όγκος ταμιευτήρα 19,42 εκατ. m3
Ωφέλιμος όγκος αποθήκευσης 15,35 εκατ. m3
5. Φράγμα
Τ
| Τύπος | Συνδυασμός χωμάτινου και λιθόρριπτου με κεντρικό αδιαπέρατο πυρήνα |
| Υψόμετρο στέψης | +868 |
| Μήκος στέψης | 270 m περίπου |
| Ύψος φράγματος | 72 m (από θεμελίωση) |
| Όγκος φράγματος | 2.060.000 m3 (φράγμα και βαθμίδες) πλέον 440.000 m3 αποτιθέμενα υλικά ανάντη του προφράγματος |
Η συνολική παροχή που θα εκτρέπεται από την ροή του ποταμού για άρδευση και για ύδρευση είναι: 19,1Χ106 + 1,7Χ106 = 20,8Χ106 m3/έτος.
Η Οικολογική παροχή για την διασφάλιση των παρόχθιων οικοσυστημάτων του ποταμού κατάντι του έργου θα είναι 0,64 m3/sec ανεξαρτήτως συνθηκών απόληψης νερού.
Σύμφωνα με την ΑΔ-00760 Αδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας η εγκατεστημένη ισχύς του ΜΥΗΣ είναι 7,031 MW. Όπως δε προκύπτει από τα παραπάνω στοιχεία, θα υπάρχει δυνατότητα παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας 18,00 GWh περίπου ανά έτος.
6. Ιστορική εξέλιξη του έργου
Μετά την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου σύμφωνα με την Κ.Υ.Α.: Α.Π.: οικ.132858/12-9-2007 ακολούθησε η σύνταξη της Οριστικής μελέτης του έργου και η έγκριση της με την ΚΘ/2786/07/25-9-2008 Απόφαση της Δ.Τ.Υ. της Ν.Α. Καστοριάς. Με την Αριθμ. Πρωτ.: 7791/28-8-2009 Απόφαση του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων το έργο με τίτλο: «Κατασκευή φράγματος Νεστορίου και συνοδευτικών έργων Ν. Καστοριάς» εντάχθηκε στο Πρόγραμμα: Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2007-2013 με Προϋπολογισμό έργου κατασκευής φράγματος: 49.000.000,00 €.
Η Δημοπρασία για την κατασκευή του έργου έγινε στις 2-11-2010
Ανάδοχος: ΙΟΝΙΟΣ Α.Ε.
Κατασκευαστική Κοινοπραξία: ΙΟΝΙΟΣ Α.Ε. – ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε.
Σύμβαση: 29.733.636,31 € . υπεγράφη στις 16-6-2011
Συμβατικός χρόνος περαίωσης: 1100 ημέρες
Έναρξη εργασιών: 22-7-2011
Παράταση προθεσμίας έως 31-12-2015.
Το Δημοτικό Συμβούλιο Νεστορίου με την υπ’ αριθμ.: 125/5-8-2009 Απόφαση του παραχωρεί όλες τις Δημοτικές εκτάσεις που βρίσκονται στην περιοχή κατάληψης του φράγματος για την εξυπηρέτηση του έργου.
Με το Αρ. Πρωτ.: ΚΘ/3289/12-11-2009 έγγραφο της Υπηρεσίας μας, ζητήσαμε την άδεια επέμβασης από την Δ/νση Δασών Καστοριάς στην περιοχή που θα γίνουν οι εργασίες του φράγματος.
Με την Αρ. Πρωτ.: 9882/17-5-2010 Απόφαση του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ορίστηκε Διευθύνουσα Υπηρεσία του έργου η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Καστοριάς
Με την υπ’ αριθμ.: 2223/3-12-2010 πράξη (ΦΕΚ 424 Β 16-3-2011) εγκρίθηκε η κατάληψη, εκχέρσωση και κάλυψη δασών, χορτολιβαδικών και δασικών εκτάσεων για την κατασκευή φράγματος Νεστορίου Ν. Καστοριάς, από την Επιτροπή Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής.
Με την Αρ. Πρωτ.:42634/909/16-8-2011 Κοινή Απόφαση των Γενικών Γραμματέων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας και Μακεδονίας – Θράκης Χορηγήθηκε Αδεια εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων για την κατασκευή του φράγματος Νεστορίου.
Ήδη η απόφαση αυτή τροποποιήθηκε με την Αρ. Πρωτ.:75127/30-5-2016 Κοινή Απόφαση των Γενικών Γραμματέων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας και Μακεδονίας – Θράκης με την Χορήγηση Ενιαίας Αδειας χρήσης νερού – εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων.
Με το Αρ. Πρωτ.: 26064/2368/7-9-2011 έγγραφο του τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Π.Ε. Καστοριάς εγκρίθηκε η θέση του εργοταξίου και ο τρόπος αποκατάστασης του για την κατασκευή του φράγματος Νεστορίου.
Με την Αρ. Πρωτ.:488050/1828/26-10-2011 Απόφαση του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας ορίστηκαν οι χώροι, όπως περιγράφονται στα Τοπογραφικά Διαγράμματα, ως χώροι αμμοληψίας για την κατασκευή του φράγματος Νεστορίου.
Με την Αριθμ.: 13269/3426/9-4-2012 Απόφαση (ΦΕΚ 115 9-4-2012) της Γενικής Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας Κηρύχθηκε η Αναγκαστική Απαλλοτρίωση ακινήτων για το έργο «Κατασκευή φράγματος Νεστορίου και συνοδευτικών έργων Ν. Καστοριάς», για τις ιδιοκτησίες που βρίσκονταν στον χώρο κατάληψης του φράγματος.
Με το Αρ. Πρωτ.: 88594/2720/28-8-2014 έγγραφο της Υπηρεσίας μας, υποβάλλαμε στην ΔΕΔΔΗΕ φάκελο προσφοράς σύνδεσης του ΜΥΗΣ του φράγματος στο σύστημα ή το δίκτυο.
Με την Αρ. Πρωτ.: 5105/132063/ΣΤ1/256/25-2-2016 Απόφαση του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων Εγκρίθηκε η παράταση προθεσμίας περαίωσης του έργου με τίτλο: «Κατασκευή φράγματος Νεστορίου και συνοδευτικών έργων Ν. Καστοριάς» έως τις 31-12-2018.
Με το Αριθμ.: 954/4-3-2016 έγγραφό της, η ΔΕΔΔΗΕ υπέβαλλε στην Υπηρεσία μας την οριστική προσφορά σύνδεσης του ΜΥΗΣ του φράγματος στο σύστημα ή το δίκτυο.
Το Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Μακεδονίας με την υπ’ αρ.: 89/20-4-2016 Απόφασή του προέβη στην αποδοχή της οριστικής προσφοράς σύνδεσης και στην έγκριση έκδοσης της απαιτούμενης Εγγυητικής Επιστολής.
Η αριθ.: 2917119132 Εγγ. Επιστολή της Τράπεζας Πειραιώς ποσού 168.651,00 € εκδόθηκε στις 27-5-2016 και υπεβλήθη στην ΔΕΔΔΗΕ στις 30-5-2016.
Με την Αριθμ. Πρωτ.: 3978/23-5-2016 Απόφαση του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων εγκρίθηκε η πράξη ένταξης του έργου με τίτλο: «Κατασκευή φράγματος Νεστορίου και συνοδευτικών έργων Ν. Καστοριάς» στο νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2014-2020.
7. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει οι εξής εργασίες:
1. Η κατασκευή απαραίτητων εκτροπών και ελέγχου υδάτων του ποταμού Αλιάκμονα.
2. Η διάνοιξη δύο ερευνητικών γεωτρήσεων.
3. Η εργαστηριακή μελέτη σε υδραυλικό ομοίωμα του υπερχειλιστή από το Α.Π.Θ.
4. Η κατασκευή οδών προσβάσεων προς την θέση των υδροληψιών με τα αντίστοιχα έργα προστασίας των πρανών.
5. Η διάνοιξη δύο υδρογεωτρήσεων Φ800 και η τοποθέτηση εντός των φρεάτων χαλύβδινων αγωγών Φ400 για τα έργα των υδροληψιών πόσιμου νερού.
6. Η κατασκευή παράκαμψης μήκους 330 m περίπου της οδοποιίας Νεστορίου – Πεύκου και η απόδοση της σε κυκλοφορία .
7. Η κατασκευή της οδού πρόσβασης στον οικίσκο δικλείδων
8. Η διάνοιξη της σήραγγας εκτροπής (550,00m) με τα αντίστοιχα μέτρα προστασίας, η τοποθέτηση στο δάπεδο της σήραγγας του αγωγού εκκενώσεως Φ900 και των δύο αγωγών ύδρευσης Φ400 με τον αντίστοιχο οπλισμό και την διάστρωση του σκυροδέματος επένδυσης του δαπέδου σε μήκος 468,00m. Ξεκίνησε η τοποθέτηση οπλισμού τελικής επένδυσης και η σκυροδέτηση πάνω από το δάπεδο στην σήραγγα εκτροπής και προγραμματίζεται η αποπεράτωση της εισόδου και εξόδου της.
9. Η διάνοιξη της οδικής σήραγγας προς τον ΜΥΗΣ.
10. Η διάνοιξη της σήραγγας προσαγωγής προς τον ΜΥΗΣ.
11. Η διάνοιξη (140,00m.) της σήραγγας προσπέλασης – τσιμεντενέσεων του Αριστερού αντερίσματος
12. Η παραγωγή αδρανών για σκυροδέματα.
13. Η παραγωγή υλικού φίλτρων και στραγγιστηρίων για την κατασκευή του Φράγματος.
14. Οι εκσκαφές των έργων του υπερχειλιστή σε ποσοστό 80,00% περίπου με τα αντίστοιχα έργα προστασίας και αποστράγγισης των πρανών. Εχουν ολοκληρωθεί οι εκσκαφές στην περιοχή του συλλέκτη, γίνονται τα μέτρα προστασίας του και θα ακολουθήσει η κατασκευή του Υπερχειλιστή.
15. Η τοποθέτηση πλεγμάτων προστασίας στα πρανή άνωθεν της εισόδου της σήραγγας εκτροπής.
16. Οι οδοί πρόσβασης προς τις σήραγγες προσπέλασης – τσιμεντενέσεων του Αριστερού και του Δεξιού αντερείσματος.
8. Ποσοστό υλοποίησης του έργου
Οι παραπάνω εργασίες που έχουν γίνει μέχρι τώρα για την κατασκευή του φράγματος, ανέρχονται σε ποσοστό 20% περίπου του συνόλου των εργασιών.
9. Παρούσα κατάσταση
Με το Αρ. Πρωτ.: 267/21-12-2015 έγγραφό του ο Ανάδοχος υπέβαλε Ειδική Δήλωση Διακοπής Εργασιών.
Με το Αρ. Πρωτ.: 162754/3017/23-12-2015 έγγραφό της, η Υπηρεσία μας έκανε αποδεκτή την Ειδική Δήλωση Διακοπής Εργασιών για το έργο.
Με το Αρ. Πρωτ.: 270/8-2-2016 έγγραφό του ο Ανάδοχος υπέβαλε Όχληση για καταβολή θετικών ζημιών λόγω διακοπής των εργασιών.
Με το Αρ. Πρωτ.: 15949/151/10-2-2016 έγγραφό της η Υπηρεσίας μας, απέρριψε το αίτημα του Αναδόχου.
Ο Ανάδοχος στις 22-2-2016 υπέβαλε ένσταση ενώπιον της Προϊσταμένης Αρχής κατά της Αρ. Πρωτ.: 15949/151/10-2-2016 Απόφασης της Υπηρεσίας μας, που απέρριψε το αίτημα αποζημίωσης του Αναδόχου.
Με το Αρ. Πρωτ.: 273/24-3-2016 έγγραφό του ο Ανάδοχος υπέβαλε Αίτηση Διάλυσης της Σύμβασης του έργου, λόγω παρέλευσης τριμήνου από την Διακοπή Εργασιών και καθυστέρησης πληρωμής του 24ου Λογαριασμού ποσού 150.575,51 € πέραν του διμήνου.
Με το Αρ. Πρωτ.: 67464/950/23-5-2016 έγγραφό της, η Υπηρεσίας μας απέρριψε το αίτημα του Αναδόχου για Διάλυση της Σύμβασης του έργου.
Με το Αρ. Πρωτ.: 274/1-6-2016 ο Ανάδοχος υπέβαλε ένσταση ενώπιον της Προϊσταμένης Αρχής κατά της Αρ. Πρωτ.: 67464/950/23-5-2016 Απόφασης της Υπηρεσίας μας, που απέρριψε το αίτημα Διάλυσης της Σύμβασης του έργου από τον Ανάδοχο
Ο Ανάδοχος στις 1-7-2016 υπέβαλε Αίτηση Θεραπείας ενώπιον του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, λόγω της σιωπηρής απόρριψης της ένστασης του από την Προϊσταμένη Αρχή, για το αίτημα αποζημίωσης (καταβολή θετικών ζημιών λόγω διακοπής) του Αναδόχου.
Ο Ανάδοχος στις 4-8-2016 υπέβαλε Αίτηση Θεραπείας ενώπιον του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, λόγω της σιωπηρής απόρριψης της ένστασης του από την Προϊσταμένη Αρχή, για το αίτημα διάλυσης σύμβασης.
10. Αξιολόγηση της κατάστασης
Η Διευθύνουσα Υπηρεσία έκανε αποδεκτό το από 21-12-2015 αίτημα του Αναδόχου για διακοπή των εργασιών και στη συνέχεια, η Προϊσταμένη Αρχή του Υπουργείου ενέκρινε παράταση του έργου έως 31-12-2018. Ο Ανάδοχος επειδή δεν πληρώθηκε ακόμη ο 24ος Λογαριασμός, ζητά διάλυση της σύμβασης. Το αίτημά του απερρίφθη από την Διευθύνουσα Υπηρεσία (Δ.Υ.) (Τεχνικές Υπηρεσίες Π.Ε. Καστοριάς) και από την Προϊσταμένη Αρχή (Π.Α.) Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Όσον αφορά τη διάλυση της σύμβασης, το αίτημα του Αναδόχου απερρίφθη διότι το έργο έχει πλέον ενταχθεί στο νέο ΠΑΑ 2014-2020, δόθηκε παράταση προθεσμίας και εκκρεμεί μόνον η πληρωμή του 24ου Λογαριασμού, η οποία θα γίνει πιθανά έως τις 30-9-2016. Ως εκ τούτου η Υπηρεσία μας, μετά την πληρωμή του 24ου Λογαριασμού, θα δώσει εντολή για επανέναρξη των εργασιών και μέχρι την Απόφαση του Υπουργού επί των αιτήσεων θεραπείας ο Ανάδοχος θα πρέπει να συνεχίσει την κατασκευή του έργου. Εάν όμως γίνει δεκτό το αίτημα του Αναδόχου τότε πλέον διαλύεται οριστικά η σύμβαση και το έργο ή θα συνεχιστεί με επόμενο Ανάδοχο ή θα δημοπρατηθεί εκ νέου.
Η οριστική διευθέτηση της συνέχισης ή όχι του έργου είναι πλέον στην αρμοδιότητα του Υπουργείου και η όποια επιτάχυνση των διαδικασιών θα πρέπει να γίνει από την Προϊσταμένη Αρχή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
11. Αρδευτικό έργο από το φράγμα
Παράλληλα με την κατασκευή του φράγματος η Δ/νση Τεχνικών Μελετών και Κατασκευών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων διενεργεί Δημόσιο διαγωνισμό για την ανάθεση εκπόνησης της μελέτης με τίτλο: «Μελέτη αρδευτικού δικτύου Νεστορίου Ν. Καστοριάς». Ο από 14-1-2014 εν λόγω διαγωνισμός βρίσκεται στο δεύτερο στάδιο της αξιολόγησης των Τεχνικών Προσφορών.
Ασφαλώς η ένταξη – συνέχιση του έργου στο νέο ΠΑΑ 2014-2020 δεν έγινε τυχαία και εύκολα. Αποτελεί προϊόν συστηματικής προσπάθειας των Υπηρεσιών και αποφασιστικής παρέμβασής μας σε πολιτικό επίπεδο, αναδεικνύοντας τη σημαντικότητα του έργου για την περιοχή και τη μέγιστη προτεραιότητα για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Η καθοριστική παρέμβαση του Περιφερειάρχη στην κρίσιμη στιγμή έδωσε αξία στη δουλειά των Υπηρεσιών μας αλλά και του Υπουργείου και οδήγησε στην πρώτη ένταξη μεγάλου έργου το νέο ΠΑΑ 2014-2020.
Όπως γίνεται αντιληπτό από κάθε καλόπιστο, γνώστη ή όχι επί τεχνικών ζητημάτων, το έργο αυτό όπως και όλα τα έργα ακολουθούν συγκεκριμένες διαδικασίες που εξασφαλίζουν τόσο τη νομιμότητα όσο και την απρόσκοπτη πορεία υλοποίησής του.
Τα διάφορα ζητήματα γίνονται ακόμη πιο χρονοβόρα όταν αφορούν σε μεγάλα έργα, όπως είναι το φράγμα και το αρδευτικό δίκτυο Νεστορίου.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι οι Υπηρεσίες μας προωθούν με επιμέλεια και συστηματικά το έργο με γνώμονα το συμφέρον της ανάπτυξης και του τόπου, οι διαδικασίες όμως των προγραμμάτων χρηματοδότησης είναι συγκεκριμένες, δεδομένες, απαιτούν συνεχή επαφή και μέριμνα.
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και ειδικότερα η Π.Ε. Καστοριάς είναι δίπλα στους πολίτες και δεδομένης της ανάγκης ενημέρωσης για την πορεία τόσο σημαντικών έργων, θα ακολουθήσει νεότερη ενημέρωση στην κατάλληλη χρονική στιγμή.
